رویه و داخل کفشهای کوهنوردی
در گذشته کفشها بیشتر از چرم درست میشدند؛ کفشهای چرمی امروزه کمتر متداول هستند و جای خود را به کفشهایی با طرحهای جدید و رویههایی از الیاف مصنوعی و سایر مواد نوترکیب دادهاند. هر چند کفشها در حال تغییر هستند ولی کارایی آنها تغییر نکرده. پیشرفت ساخت کفشها، راحتی و ایمنی بیشتری را برای کوهنوردان به همراه داشته است.
انواع کفشهای کوهنوردی
1- چرم (مصنوعی یا طبیعی)
2- پارچههای گورتکس (Gore-tex)، (سیمپاتکس) (Sympatex) عایق باد، رطوبت و قابل تنفس
3- مواد نوترکیب مانند کولار (پارچه ضربهگیر)
4-تینسولیت (Thinsulate) خاصیت حفظ گرمای پا، برای ساخت کفشهای زمستانی
5- فایبرگلاس (در میان کوهنوردان ایرانی به پلاستیکی معروف است، برای کوهنوردی اصلا مناسب نیستند.)
خصوصیات لازم رویه کفش
۱- ضد آب باشد.
۲- قابلیت تعریق داشته باشد.
۳- تا حدی برای راحتی پا، نرم و قابل انعطاف باشد.
۴- محکم باشد.
۵- قابل ارتجاع باشد.
۶- مقاوم به سرما، گرما و عوامل محیطی باشد.
۷- بندها تا نزدیکی پنجه پا ادامه داشته باشد. (راحت تر است، بهتر کیپ میشود و درآوردن آن راحتتر است)
۸- تا روی پا و قوزکها را بپوشاند.
در انتخاب کفش باید نیازهای خود را در نظر بگیرید و با توجه به این نیازها، کفش مناسب خود را انتخاب نمایید.
زمانی که به دنبال وسایل مورد نیاز خود میگردید، انتخاب یک کفش مناسب مهم ترین تصمیمی است که میتوانید بگیرید. اگر کفشتان نا مناسب باشد، با مشکل مواجه خواهید شد. برخی از برنامه هایی که خاطره تلخی با خود به جای گذاشته اند، یا لذت خود را از دست داده اند، به دلیل تاول ها، سرمازدگی ها و دردهایی است که در قسمت یا ایجاد شده است. شرایطی که میخواهید در آن کوهپیمایی نمایید، بررسی کنید و تنها به هدف خود در استفاده از کفش، مشکلات آن ها و در نهایت رفع این مشکلات توجه کنید. این را هم بدانید که پا، قلب دوم بدن است.
اجزای کفش کوهنوردی
برای اینکه یک کفش کوهنوردی ایده آل داشته باشید، با مقاله، معرفی اجزا کفش کوهنوردی، ما را همراهی کنید تا با دانستن زیر و بم یک کفش کوهنوردی خوب، خریدی عالی انجام دهید.
از قدیم گفتهاند، پا، قلب دوم انسان و مخصوصا کوهنوردان است. بنابراین کفش محافظ پا بوده و از مهمترین وسایل و پوشاک کوهنوردی به شمار میرود. کفش در تمام رشتههای کوهنوردی، یخنوردی، سنگنوردی، جنگلپیمایی، کوهپیمایی سبک و سنگنوردی سالنی و… بدون تردید اولین و مهمترین وسیله به حساب میآید. انتخاب درست و استفاده به جا از آن میتواند بسیار بر سلامتی پاهای شما تاثیر بگذارد.
زیره هر کفش تاثیر زیادی در کیفیت و راحتی آن کفش دارد بنابراین برای خرید یک کفش خوب باید با خصوصیات و کاربرد انواع زیره کفش آشنا باشید. یکی از مهمترین قسمتهای تشکیل دهنده کفش کوهنوردی، زیره کفش است.
زیره، بخش بیرونی کفش است که با سطح زمین در تماس است، از آسیب رسیدن به پاهای شما محافظت میکند و در عین حال موجب دوام بیشتر کفش میشود. طراحی برخی از زیرههای کفش به قدری زیباست که خود دلیلی برای خرید آن کفش میشود.
ممکن است با خود بگویید مگر زیره کفشها چه تفاوتی با هم دارند؟ اما اشتباه نکنید. هر زیره کاربرد خاص خود را دارد و هنگام خرید کفش کوهنوردی، باید به کاربرد زیره آن کفش نیز دقت کنید تا اتفاقات احتمالی برایتان جلوگیری به عمل آورد.
زیره ویبرام:
ویبرام اس.پس.آ. یک شرکت ایتالیایی مستقر در آلبیت زاده (در ایالت وارزه در منطقه لومباردی شمال ایتالیا) است که هم تولید کننده و هم مجوز دهنده ی تولید زیره ی کفش لاستیکی مارک ویبرام است.
این شرکت به اسم بنیانگذارش ویتاله برامانی، نامگذاری شده است. برامانی با اختراع اولین قالب های زیره لاستیکی برای کفش ها خوشنام شده است.
برای سالیان طولانی کوهنوردان پوتین های عاج دار غیراستاندارد با کفه ی چرمی نرم و صاف می پوشیدند که به هنگام حرکت روی انواع اجسام تیز یا برجسته، دچار کشیدگی یا لغزیدن بر روی سنگ ها و صخره ها در هنگام کوهنوردی میگشتند.
این ها روی زمین نرم کاملا خوب عمل می کردند، اما روی سنگ کارایی چندان خوبی نداشتند (تصور می شود که کوهنوردان از گل میخ ها به عنوان قلاب برای گرفتن کناره های کوچک اطراف لبه ی تخت کفش استفاده می کردند که روش چندان مطمئنی برای صعود نیست)
در سال ۱۹۳۵ ، کوهنورد ایتالیایی ویتالی برامانی صعود گروهی را رهبری کرد که در آن او و هم گروهی هایش با پوتین های عاج دار استفاده کردند، اما برای راحت تر حرکت کردن، پاپوش های سبک تری را برگزیدند. ولی هنگامی که مه و کولاک به گروه زد، این پوتین ها مانع حرکت کوهنوردان روی سطح لیز شد و حمایت اندکی در برابر سرما داشت.
در آن سال، مرگ شش تن از یاران کوهنوردی برامانی در آلپ ایتالیا تا حدودی تقصیر کفش نامناسب بود. این حادثه غم انگیز برامانی را برآن داشت یک زیره کوهنوردی جدید بسازد. دو سال بعد، او اختراع خود را به ثبت رساند و اولین قالب کفی لاستیکی با یک طراحی آج بنام “کارو آرمادو” (=مخزن آج)، با پشتیبانی مالی لئوپولدو پیرلی در بازار به راه انداخت.
کفی طراحی شده بود، تا کشش عالی در وسیع ترین طیف سطوح را میسر کند، درجه ی بالایی از مقاومت در برابر سایش داشته باشد و با استفاده از آخرین و جدیدترین لاستیک جوش داده شده ی زمانش ساخته شده بود. در سال ۱۹۵۴ ، نخستین صعود موفق به قله توسط هیات اعزامی ایتالیایی که زیره های لاستیک ویبرامی پوشیده بودند انجام شد.
بنابراین، برامانی تصمیم به ساخت جنسی خاص و مخصوص برای زیره کفش گرفت که روی هر دو سطح نرم و سخت به خوبی کار کند. او با یک زیره گنجانده شده (برای سطح نرم) ساخته شده از یک ترکیب لاستیکی بادوام که به خوبی به سنگ می چسبید بازگشت و آن را از مخفف ِ نام ِ خود ویبرام نامید.
زیره های ساخته شده توسط ویبرام با نام های زیره های ویبرام، لاستیک ویبرام، یا به سادگی ویبرام شناخته می شوند. کفی های قالب زده، نوعی کفی بیرونی هستند که مخصوص کار سنگین و پوتین کوهنوردی و پوتین های کار ساخته شده اند.
این نوع از زیره ها در برزیل، چین، ایتالیا و ایالات متحده آمریکا تولید می شوند و توسط بیش از ۱۰۰۰ کارخانه تولید کننده کفش در محصولات کفش هایشان استفاده می شود. ویبرام نوعی استاندارد بی نظیر است که زیره هایش امروزه به طور گسترده استفاده می شود. در ایالات متحده، محصولات کفی ویبرام تحت پروانه انحصاری توسط شرکت کوآباگ بروکفیلد شمالی ماساچوست تولید می شوند.
زیره کفش لاستیکی (Rubber)
اگر در بخش مشخصات کفش کوهنوردی شما، عبارت Rubber نوشته شده است، به این معناست که کفش شما از یک زیره لاستیکی بهره میبرد. زیره کفش رابر به هیچ وجه امکان شکسته شدن و سایش ندارد و همچنین اصطکاک بسیار بالایی دارد. زیره Rubber با وجود استحکام بالا، قدرت انعطاف پذیری بسیار خوبی هم دارد و همین ویژگی باعث میشود که در ساخت کفشهای کوهنوردی از این نوع زیرهها استفاده شود. ضمن اینکه در برابر نفوذ آب نیز مقاومت خوبی دارد.
زیره لاستیکی
نسبت به زیرههایی که در بالا گفته شد کمی سنگینتر است. البته برخی از افراد دوام و انعطافپذیری این زیره را به وزن آن ترجیح میدهند اما شاید بهتر باشد در ساخت کفشهای راحتی از این نوع زیره استفاده نشود. کفشی که با زیره Rubber ساخته شده، ممکن است در هنگام حرکت بر روی سطوح صاف و صیقلی به دلیل اصطکاک لاستیک با سطح، تولید صدا کند که طبیعی است.
زیره کفش ترمو
اگر دنبال کفشی هستید که در برابر لغزش و سایش به شدت مقاوم باشد حتما کفشهایی را انتخاب کنید که با زیره ترمو ساخته شدهاند. زیره کفش ترمو (Termo) با کیفیت بالای خود به شما این امکان را میدهد که به راحتی بر روی سطوح لغزنده نیز قدم بزنید.
همچنین به دلیل اینکه این زیره عایق حرارتی میباشد، برای استفاده در فصل تابستان و زمستان مناسب است. از دیگر مزایای این زیره کفش این است که امکان شکستن ندارد و چگالی متوسطی دارد بنابراین وزن سبکی دارد و برای پیادهروی نیز مناسب است.
لایه میانی کفش:
این لایه نیز اهمیت بسیاری در کفش دارد و میزان حمایت داخلی کفش از پای شما را تعیین میکند. استفاده از لایه میانی مناسب مانند EVA یا TPU در کفش کوهنوردی باعث می شود فشاری که از ضربات واردشده به سطح زمین به پای شما برمی گردد تا مقدار قابل توجهی کم می شود، در نتیجه در زمان ورزش کمتر احساس خستگی کرده و به دلیل ساختار انعطاف دار کفش، کنترل بهتری روی حرکات خود دارید. همچنین داشتن لایه میانی ضخیم باعث می شود گرمای کمتری از طریق کف کفش هدر برود که می تواند از پای شما به خوبی در برابر سرما حفاظت کند. همچنین در بعضی از کفش ها از لایه پی پو دوبل (double density pu) در لایه میانی کفش استفاده می شود که استحکام را دو برابر می کند.
بهترین لایه های مدل های کفش کوهنوردی از ترکیب EVA و TPU ساخته می شوند. TPU به دلیل گران تر بودن بیشتر در قسمت های اصلی کفش به کار می رود و همچنین برای اضافه کردن درجه دوام و نقش حفاظتی نیز استفاده می شود و EVA که قیمت مناسب تری دارد بیشتر برای راحتی کفش کاربرد دارد.
انواع رویه :
بیتردید یکی از وسایل بسیار مهم کوهنوردی، کفش کوهنوردی است. هنگام ورزش کوهنوردی، برداشتن یک گام هم اهمیت زیادی دارد و حتی در مواقعی ممکن است فاصلهی بین مرگ و زندگی باشد.
بنابراین بسیار اهمیت دارد که مهمترین ابزار کوهنوردی یعنی پای خود را به شکلی مناسب، برای ادامهی پیمایش تجهیز کنید. کفش کوهنوردی باید ویژگیهایی داشته باشد که بتوانید به کمک آن ویژگیها، با مقتضیات خاص محیط های کوهستانی هماهنگ شوید.
چرم
در گذشته کفشها بیشتر از چرم درست میشدند؛ کفشهای چرمی امروزه کمتر متداول هستند و جای خود را به کفشهایی با طرحهای جدید و رویههایی از الیاف مصنوعی و سایر مواد نو ترکیب دادهاند. هر چند کفشها در حال تغییر هستند ولی کارایی آنها تغییر نکرده. پیشرفت ساخت کفشها، راحتی و ایمنی بیشتری را برای کوهنوردان به همراه داشته است.
چرم اشبالت دانهدار
معمولا با نایلون یا تورهای نایلونی جفت میشود تا کفشی با قابلیت تنفس بالا ایجاد کند. چرم اشبالت دانهدار از شکاف بخش زبر داخلی چرم گاو از لایه نازکتر ایجاد میشود. از لحاظ قیمتی ارزان است، با این حال عیب آن مقاومت کم در برابر آب و سایش است.
چرم نبوک
یک نوع چرم دانهدار کامل است . بسیار بادوام است و در برابر آب و سایش مقاوم است. این نوع چرم نیز نسبتا انعطافپذیر است؛ با این وجود قبل از کوهنوردی طولانی برای راحتی بیشتر به زمان کافی نیاز دارد.
چرم مصنوعی
جنسی همراه پلی استر و نایلون، به اصلاح چرم مصنوعی که عمدتا در کفشهای جدید یافت میشود. آنها از سایر چرمها سبکتر هستند، سریعتر جا باز میکنند، سریعتر خشک میشوند و معمولا ارزانتر هستند. عیب: ممکن است به علت کوکهای خارج از کفش زودتر پوسیده شود.
پارچه های گورتکس (Gore-tex): چکمهها و کفشهای با ویژگی ضد آبی برای خشک نگه داشتن پا در شرایط مرطوب با رویهای ضدآب و قابل تنفس ساخته میشود
سیمپاتکس (Sympatex): که عایق باد، رطوبت و قابل تنفس می باشند.
کولار: مواد نو ترکیب مانند کولار یا پارچه ضربه گیر
تینسولیت:(Thinsulate): خاصیت حفظ گرمای پا، برای ساخت کفش های زمستانی
فایبرگلاس : در میان کوهنوردان ایرانی به پلاستیکی معروف است، برای کوهنوردی اصلا مناسب نیستند.
جوراب
جوراب، یک بخش مهم از سیستم پوشش پای شماست. کاربرد آن این است که عرق را از سطح پا دور کند و حالت بالشتکی داشته باشد و با حائل شدن بین پا و کفش، مانع از ایجاد تاول درپا شود، پا را گرم نگه دارد و میتواند برای تنظیم اندازه ی کفش با پا کمک کند. سعی کنید جوراب ضخیم تری را همراه با کفشی که کمی بزرگ تر است، بپوشید. اگر در مکان سرپوشیده اردو میزنید، میتوانید دو جفت جوراب همراه خود داشته باشید.
بدون دیدگاه